جاری شدن خطبه‌ی عقد، لحظه‌ای است که نه‌تنها پیوندی رسمی و شرعی میان دو انسان برقرار می‌کند، بلکه بر اساس تعالیم دینی، فرصتی مغتنم برای تقرب به پروردگار و اجابت دعا به‌شمار می‌رود. این لحظه مقدس، یکی از خاطره‌انگیزترین و تاثیرگذارترین زمان‌ها در زندگی عروس و داماد است و بسیاری بر این باورند که دعای سر سفره عقد در همین زمان، می‌تواند مسیر زندگی آینده را با نور الهی هموار سازد.

در چنین لحظه‌ای، خانواده‌ها و زوجین با نیتی پاک، دست به دعا برمی‌دارند و از خداوند برای خوشبختی، آرامش، رزق و مودت در زندگی آینده، طلب خیر می‌کنند. این دعا می‌تواند به زبان فارسی باشد یا عربی؛ چراکه نیت خالص، اصل اثر را دارد. با این حال، در متون اسلامی برخی سوره‌ها، آیات و ادعیه برای این زمان به‌صورت ویژه توصیه شده‌اند که در ادامه بررسی می‌کنیم.

قرائت سوره‌های خاص در لحظه عقد

آغاز مراسم عقد با تلاوت قرآن کریم، از رسومی است که جنبه‌ای عمیق از توجه به بُعد معنوی زندگی مشترک را نمایان می‌سازد. یکی از پرکاربردترین آیات در این مراسم، آیه‌ی ۲۱ از سوره مبارکه الروم است که بر مودت و رحمت میان زن و مرد تأکید دارد:

«وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً لِتَسْكُنُوا إِلَيْها وَ جَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ»

این آیه شریف، ازدواج را از نشانه‌های خلقت الهی معرفی می‌کند. در برخی مجالس، به‌ویژه با گرایش‌های مذهبی‌تر، تلاوت سوره‌هایی مانند یس یا نور نیز مرسوم است که همگی بر افزایش معنویت مراسم و آغاز زندگی با نور قرآن دلالت دارند.

لحظه عقد؛ دریچه‌ای برای دعا و استجابت

در آموزه‌های دینی، لحظه‌ی پیوند ازدواج از اوقاتی شمرده شده که درهای آسمان گشوده می‌شود. دعای خانواده‌ها، اطرافیان، و حتی خود عروس و داماد در این لحظه‌ی پاک، می‌تواند تأثیر عمیقی بر آینده آن‌ها داشته باشد.

علمای دین این فرصت را زمانی مناسب برای طلب آرامش، مودت، گشایش و رحمت می‌دانند. ترکیب حضور قلب، فضای نورانی مجلس، نام خداوند در خطبه عقد و نیت صادقانه، شرایطی ایجاد می‌کند که باعث امید بالاتر به اجابت دعا می‌شود.

دعای قبل از خوانده شدن خطبه عقد

در بسیاری از مراسم‌های سنتی و مذهبی، پیش از آنکه خطبه عقد جاری شود، معمول است که دعایی با نیت آغاز پرخیر زندگی تلاوت شود. این دعا می‌تواند توسط عاقد یا یکی از بزرگ‌ترهای مجلس قرائت گردد.

از دعاهای مرسوم در این لحظه، دعای صلوات خاصه امام رضا (ع) و دعای فرج امام زمان (عج) است. همچنین آیاتی مانند:
«اللهم اجعل بیننا مودة و رحمة»
یا
«اللهم صل علی محمد و آل محمد و بارک لهما فی زواجهما»
به‌عنوان دعاهایی کوتاه اما پُر معنا، به‌صورت آهسته زمزمه می‌شوند.

برخی خانواده‌ها نیز، اسامی متبرکه الهی نظیر یا رحمن، یا فتاح، یا کریم را با خط خوش داخل سفره عقد می‌گذارند تا سفره، از ابتدا با یاد خداوند زینت یابد.

برای خوشبختی چه سوره‌هایی بخوانیم؟

بر اساس آموزه‌های دینی و باور عمومی، تلاوت قرآن می‌تواند موجب افزایش برکت، مهر، آرامش و گشایش در زندگی شود. در همین راستا، سوره‌هایی خاص با نیت‌های مختلف برای خوشبختی زوجین توصیه شده‌اند:

1. سوره یس: برای آسانی امور و رفع مشکلات
2. سوره واقعه: جهت وسعت رزق و دفع فقر
3. سوره الرحمن: برای افزایش نعمت و محبت
4. سوره نور: برای پاکدامنی، هدایت و تقویت اخلاق خانوادگی
5. آیه‌الکرسی: به‌منظور حفظ امنیت و آرامش
6. دعای جوشن کبیر و صغیر: برای پناه جستن به رحمت الهی
7. دعای توسل: جهت توکل به اهل بیت علیهم‌السلام در سختی‌ها و طلب مدد معنوی

این سوره‌ها و دعاها، در کنار نیت پاک و استمرار در قرائت، می‌توانند نقش مهمی در تقویت بنیان‌های عاطفی و معنوی زندگی مشترک ایفا کنند.

آیه‌ای از سوره نور برای مراسم عقد

یکی از آیاتی که به‌طور خاص در مراسم عقد تلاوت می‌شود، آیه ۳۲ از سوره نور است که به‌صراحت بر اهمیت ازدواج و وعده رزق از سوی خداوند تأکید دارد:

«وَأَنكِحُوا الْأَيَامَىٰ مِنكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ ۚ إِن يَكُونُوا فُقَرَاءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ ۗ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ»

ترجمه: «افراد مجرد را از میان خود همسر دهید، اگر فقیر باشند، خداوند آنان را از فضل خود بی‌نیاز خواهد کرد.»

خواندن این آیه در کنار دعای سر سفره عقد، پیوندی از ایمان، امید و توکل در دل مجلس ایجاد می‌کند و نشانه‌ای از تکیه بر وعده‌های قطعی الهی است.

دعای سر سفره عقد در فرهنگ‌های مختلف

لحظه‌ای که عروس و داماد در کنار یکدیگر پشت سفره عقد می‌نشینند، زمانی بی‌بدیل برای دعا و نیایش است. در این لحظه، دعایی با عنوان دعای سر سفره عقد خوانده می‌شود که در عین سادگی، بار عاطفی و معنوی عمیقی دارد.

این دعا می‌تواند با عباراتی همچون «بارالها این دو قلب را در مهر خود قرار ده و زندگی‌شان را لبریز از رحمت فرما» آغاز شود. گاهی نیز خود عروس و داماد، زیر لب آیات یا اذکاری خاص را با نیتی صادقانه تلاوت می‌کنند.

سبک خواندن این دعا در مناطق مختلف کشور متفاوت است. در برخی نواحی، بر آیات شکر و برکت تأکید می‌شود، در برخی دیگر از آیه‌الکرسی یا دعاهای حفاظتی بهره می‌گیرند. در بسیاری از خانواده‌ها، متنی خوش‌خط با ذکر الهی در سفره عقد قرار داده می‌شود تا آن لحظه نورانی، رنگ و بویی الهی‌تر بگیرد.

نماز مستحب پیش از خطبه عقد

در فقه اسلامی، توصیه شده است که پیش از جاری شدن خطبه عقد، هر یک از عروس و داماد، دو رکعت نماز مستحب به نیت ازدواج بخوانند. این نماز، شبیه نماز صبح بوده و نیت آن «دو رکعت نماز مستحب برای ازدواج» است.

در منابعی چون مفاتیح‌الجنان، بر اهمیت این نماز تاکید شده است. پس از نماز، معمول است که دعایی با مضمون آرامش، محبت، رزق و رحمت برای آغاز زندگی جدید قرائت شود.

بر اساس روایتی از پیامبر اکرم (ص):
«هر که پیش از عقد دو رکعت نماز به‌جا آورد و از خداوند طلب خیر نماید، خداوند بهترین خیر را در زندگی او قرار خواهد داد.»

این سنت زیبا، پیش‌درآمدی روح‌نواز برای یک زندگی مشترک پربرکت است.

خرافات رایج در سفره عقد

با وجود محتوای معنوی و نقش کلیدی دعای سر سفره عقد در فضای مراسم، متأسفانه برخی رسوم خرافی و بی‌اساس نیز در برخی مجالس رایج شده است. این باورها، اگرچه با نیت خیر اجرا می‌شوند، اما پشتوانه‌ای دینی یا منطقی ندارند:

• شکستن کله‌قند بالای سر عروس و داماد با نیت شیرینی زندگی
• گذاشتن نعل اسب در سفره عقد به‌عنوان نماد خوش‌شانسی
• استفاده از تخم‌مرغ یا بادام برای رفع چشم‌زخم
• خاموش نشدن شمع‌ها به‌عنوان نشانه‌ی پایداری ازدواج
• آینه شکسته به‌عنوان نماد دفع انرژی منفی

شناخت این باورها و تمایز آن‌ها از سنت‌های اصیل و آموزه‌های الهی، به اجرای یک مراسم زیبا و معنادار کمک می‌کند.